Endülüs, kıraat ilmi açısından seçkin bir yere sahiptir. Bilhassa hicrî dördüncü ve beşinci asırlarda hayat süren Endülüslü kıraat âlimlerinin gayret ve katkıları, bu noktada önemli bir yer teşkil etmektedir. Endülüslü kurrâ, yedi kıraati (kırâ’ât-i sebʻa) ihtiva eden çalışmalarıyla büyük ses getirmiş ve bu usulün İslam dünyasının çoğu ikliminde benimsenip yaygınlaşmasında başrol oynamıştır. Onlar, yedi kıraat usulünün kökleşmesindeki katkılarının yanı sıra Mushaf imlası, tecvid ve vakf-ibtidâ gibi bu ilmin

Tanzimat, yüzyıllarca geniş bir coğrafyaya hükmetmiş Osmanlı Devleti’nin, sorunlarıyla yüzleşerek çözüm arayışlarına girdiği bir dönemdir. Sorunların büyüklüğü ve acil çözüm ihtiyacı, modernizmin de etkisiyle İslami ilimleri yeni birtakım meydan okumalara maruz bırakmıştır. Bunlardan biri hukuk ve yargı alanında meydana gelen gelişmelerdir. Bu dönemde yargı sistemi bozulan devlet, Batı’daki gelişmelerin de etkisiyle hukuk ve yargı sahasında ıslahat çalışmalarına girişmiştir. Bu çalışmaların mahiyetini ve et

Osmanlı Devleti'nin en geniş sınırlara eriştiği XVI. asır sonunda Osmanlı ülkesinde ne kadar medrese tesis edildiği konusunda istatistikî bir bilgiye sahip değiliz. Biz bu çalışmamızda bulabildiğimiz medreseleri tetkikimize almaya çalıştık. Daha çok tevcihat yapılan medreseler üzerinde durduk. Ancak XVI. asırda mevcut olduğu halde araştırmamızda yer almayan medreselerin de bulunduğunu peşinen ifade etmeliyim. XV-XVI. asra ait Tapu Defterleri, Vakfiyeler ve Şer'î Siciller'in tamamını inceleme imkanı bulabils

Medeniyetin, maddî ve manevî bütün unsurlarını bünyesinde toplayıp geliştiren İslâm, ilahi bir sistemdir. Bu sebeple Müslümanlar, ilahî vahyin, tedricî bir surette geliştirmeye çalıştığı medenî anlayışı, bir hayat nizamı olarak kabul ettiler. Siyasî bir çevre içinde ortaya çıkan İslâm, nev-i şahsına münhasır bir özellik taşır. Tabir caizse o, ilahî bir medeniyettir. Bu, onun birçok müessesesinin temelinde ilahî hükümlerin bulunduğu mânâsına gelmektedir. Bilindiği gibi "İslâm Medeniyeti ve Müesseseleri Tarih

İslam hakimiyetine giren ve hür kabul edilen bu insanlara din,dil ve kültür hürriyeti tanınmış;can ve mal emniyetleri sağlanan bu insanlar allah ve resülünün himayesinin verildiği emanet kabul edilmiştir.Takip edilen bu siyaset,insanların müslümanları tanımaları ve yaşanabilir kolay bir din olarak gördükleri islam'a kitleler halinde girmeleri ile sonuçlanmıştır. İşte,elinizdeki kitapta bu kalıcılığı sağlayan insancılığın tarihte eşine az rastlanır örnekleri sunulmuştur.

Bu kitap, Osmanlı Tetkikleri serisinin ikinci kitabını oluşturmaktadır. Eserde Osmanlı'daki huzur derslerine odaklanan çalışmalarımızdan meydana gelmiştir. Huzur dersleri, h. 1172 Ramazan'ından itibaren Sultan III. Mustafa'nın fermanıyla saltanat makâmıyla resmileşen, biniş merasimi sonrası Osmanlı padişahının hazır bulunmasıyla, şeyhulislâm tarafından seçilen ve padişah tarafından onaylanan yetkin ulemâdan müteşekkil bir heyet tarafından her yıl Ramazan'ın belirli günlerinde padişahça tayin edilen mekânlar

Bu kitap, Osmanlı Tetkikleri şeklinde tasarladığımız serinin ilkini oluşturmaktadır. Eser, Osmanlı'nın iki şeyhulislamı ve bir müderrisini konu edinmektedir. Bu üç şahsın ortak noktaları, hem Erzurumlu olmaları, hem de Osmanlı din öğretimine katkıda bulunan din ilimleri otoriteleri olmalarıdır. Şeyhulislamlardan biri, 1861-1920 yılları arasında yaşamış, dönemin dini ve siyasi alanlarında etkili olmuş olan Musa Kazım Efendidir. Diğeri ise 1639-1703 tarihleri arasında yaşamış olan Sultan 3. Mustafa'nın hocas

Dinler, insan hayatını düzenleyen ve onlara metafizik değerler yükleyen sistemlerdir. İnsanın yaratılış serüvenini ve varlık gayesini açıkladığı gibi, bu dünyadaki hayatına da anlam kazandırır. Eğitimden insan ilişkilerine, eğlence kültüründen tabiat anlayışına kadar, insana hayata dair derin bir kavrayış sahibi olmasını sağlar. Dinlerin coğrafi mekanlarla da özel ilişkileri vardır. Semavi alemle yakın irtibatı olduğuna inanılan Kudüs şehri, her üç dinin mukaddes kabul ettiği, hem apokaliptik hem de ahir za

Dinler, tarih boyunca içinde yaşadıkları coğrafya, kültür ve sosyal olayların etkisiyle yeniden yorumlanmış ve birçok farklı kollara ayrılarak çeşitli şekillerde varlıklarını sürdürmüşlerdir. Başlangıçta Tevrat merkezli bir din olan Yahudilik, tarihi şartların etkisiyle Mesihî inancın da belirleyici olduğu yeni bir yoruma sahip olmuştur. Ahirzamanda Mesih'in gelişini beklemek ana akım Ortodoks Yahudiliğin önemli bir inanç esası olmuştur. Aynı şekilde, İnciller'de tevhid inancının vurgulandığı Hıristiyanlık,

Mâverâünnehir'den başlayıp Osmanlı Coğrafyası'na kadar uzanan târihî süreçte söz konusu coğrafyanın çeşitli yerlerinde yaşayıp oralarda eser vererek öğrenciler yetiştirmiş olan "Ünlü Türk Kelâm Âlimlerini" ele alıp tanıtmaya çalışan bu eser, ülkemizdeki İlâhiyât Fakültelerinde uzun zamandan beri okutulmakta olan "TÜRK KELÂMCILARI" adlı seçmeli lisans dersinde incelenen Mâtüridiyye ulemâsının önde gelen şahsiyetlerini, yazdıkları önemli eserler, kelâm alanında uyguladıkları yöntemler, yetiştirdikleri öğrenci

17. Yüzyıl Osmanlı Devleti için dönüm noktasıdır. Hal eskiden farklıdır. Herkes bir şeylerin değiştiğinin, ancak bu değişmenin iyiye alamet olmadığının farkındadır. Ne değişti? Niçin değişti? Nasıl değişti? soruları sorulmaya başlanır. Soruların cevapları aynıdır. "Kanun-i Kadim'' değişmiştir. Öyle ise "Kanun-i Kadim''e dönülmelidir. Halbuki değişen yalnız iç sistem değildi. Sistem dışı (Batıdaki) değişmelerin ya gözlenememesi, ya da büyüklük kompleksinin gözlerini kapatması değişmenin bir bütün olarak alg

Hz. Peygamber (sav) Halid b. Velid için, "Halid b. Velid, Allah'ın ne güzel kulu, Allah'ın kılıçlarından bir kılıçtır." buyurmuştur. Hilafeti sırasında büyük zaferler kazanan bu eşsiz kumandan için Hz. Ebu Bekir: "Kadınlar, Halid gibi birisini doğurmaktan acizdirler" demek suretiyle onun kahramanlığını ve eşsiz askeri dehasını dile getirmiştir.

Nazil olduğu andan itibaren müslümanlar Kur'an'ı korumaya ehemmiyet vermiş, hiçbir değişikliğe uğramadan sonraki nesillere intikalini sağlamışlardır. Bu gayretler Kur'an'ın her bir kelimesinin ilk mushaflar olan Hz. Osman mushaflarında nasıl yazılmış olduğuna varıncaya kadar uzanmıştır. Sonraki yıllarda yazılan mushaflarda hattatlar mushaf yazımında ilk mushafların imlasına riayet etmişler ise de biraz daha serbest davrananlar da olmuştur. İslam dünyasında mushaf basımının başladığı 19'uncu yüzy

Bir medeniyet başka hiçbir medeniyete benzemeyi istemez ve düşünmez. O taktirde kendisi olmaktan çıkacaktır. Başkaları gibi de olamayacaktır. Şayet böylesine bir dikkat ve hassasiyet göstermeyecek olursa ve bilakis başka medeniyetlere benzeme gayreti içine düşerse bu takdirde medeniyetler camiasında layık olduğu saygın yerini bulamayacaktır. Sahicisi varken kimse taklidine itibar etmeyecektir. Taklid ettiği medeniyet veya medeniyetlerin arkalarında ikinci üçüncü sıralarda kalacaktır. Asırlar boyu devam edeg

Anadolu, Selçuklular'ın burayı bir Müslüman-Türk yurdu haline getirdikleri XI. yüzyıla kadar birçok millet ve kültüre ev sahipliği yapmış çok önemli bir coğrafyadır. Müslümanlar, İslâmiyet'in doğduğu sırada Bizans'ın hâkimiyeti altında bulunan Anadolu topraklarına sahip olabilmek için yaklaşık dört asır süren çok çetin bir mücadele vermek zorunda kalmışlardır. Bu mücadelenin en zorlu safhalarından birini Abbâsîler dönemi teşkil eder. Zira devletin kuruluş ve yükseliş dönemini kapsayan ilk yüzyılda, Anadolu'

"Mehmed Akif Hakkında Araştırmalar" adını taşıyan bu kitabımız, yüzden fazla yazı ve araştırmayı ihtiva eden müteaddit ciltlerden meydana gelmektedir. İlk iki cildini 1987 ve 1989 yıllarında yayınlamıştık. Şimdi o iki ciltle birlikte, devamı olan ciltler de basılacaktır. Kitabımızda, millî şâirimiz Mehmed Akif Ersoy un hayatı, eserleri, fikirleri, şahsiyeti, zamanı ve çevresi hakkında kaleme aldığımız, muhtelif derece ve genişlikte yazı ve araştırmalar bulunmaktadır. Eserde görülecek olan yazıların konulan

Osmanlı eğitim sisteminde 18. yüzyılda başlayan modernleşme çalışmalarının Tanzimatla birlikte ivme kazandığı bilinmektedir. Tanzimatın ilanını takip eden yıllarda Batılılaşmanın ancak eğitimle gerçekleşebileceği düşüncesi ile Batı tarzında mekteplerin açılması, mektep programlarında değişikliklere gidilmesi ve eğitim-öğretim usullerinde yenilikler yapılması, dönemin eğitim politikası olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu süreçte mektep programlarına yeni derslerin ilave edildiği; mekteplerde din derslerinden ba

Ateist bir psikanalist olan Fromm'a göre Eski Ahit'te geçen kıssalar, insanlığın asırlara dayanan ortak tecrübe ve birikiminin günümüze ulaşmış yazılı metinleridir. Bu bağlamda, onlara kutsallık katan yahut onları değerli kılan husus da, onların Tanrı sözü olmaları değil, bu yönleridir. Yani o, inananlarınca kutsal kabul edilen bu metinleri, Tanrısal nitelikten soyutlayarak insanın sözleri içinde değerli sözler olarak görür. Ancak onun yaptığı iş, Eski Ahit kıssalarını, insan sözü olarak görerek kutsal alan

Proje: UBEYDULLAH SEZİKLİ Sanat Yönetmeni: MUHARREM HAFIZ -------------------------------------------------------- TANRININ HAS KULUSUN GÜFTE: Kanunî Sultan Süleyman BESTE: Muharrem Hafız YA HABÎBALLAH AYIRMAGIL CEMÂLÜNDEN BENİ GÜFTE: III. Murâd BESTE: Muharrem Hafız-Ahmet Şafak El-İmam NÛR-İ 'ÂLEMSİN GÜFTE: Kanunî Sultan Süleyman BESTE: Hakan Alvan el-Meded Ey Ma'den-i Nûr-i Hüdâ GÜFTE: Yavuz Sultan Selim BESTE: Muharrem Hafız CENÂBINDIR ŞEH-İ PÂKİZE-MEŞREB GÜFTE: Vasıf BESTE: III. Selim YÂ RESULALL

Çanakkale Savaşı, İngiltere ve müttefikleri açısından Doğu Sorununun halledilmesi, Osmanlı Devleti için ise, bir varoluş mücadelesidir. Bu savaşın manasını ve kutsiyetini cephede, komutanlar, subaylar, erler iyice biliyorlardı. Yine millet de biliyordu ki, İstanbulun kapısında verilecek muharebeler kendi geleceğini kesin olarak tayin edecekti; ya vatanından Endülüslüler gibi kılıç zoru ile kovulacak ya da layık olduğu şeref ve haysiyetiyle varlığını devam ettirecekti Cephe gerisinde ise halk, seferber olmu